Çoğunluk meslek lisesi mi Anadolu lisesi mi? Sorusuna hemen Anadolu lisesi şeklinde cevap verse de bu seçim zannedildiği kadar basit değildir. Anadolu lisesinde meslek lisesine göre temel ve çalışma imkanı fazla olsa da meslek lisesinde Anadolu lisesinde bulamayacağınız çok büyük avantajlara sahipsiniz. Bu avantajlar 250 bin sıralamayla 110 bin sıralamalı bölüme girmenizi sağlayacak büyük avantajlar. Bu söylemimi sallamıyorum. Bizzat kendim 226 bin sıralama ile 130 – 90 bin arasındaki İlköğretim Matematik Öğretmenliği bölümüne ilk yılımda dershanesiz girdim. İlk sıraya 90 bin sıralamalı yeri yazsam dahi geliyormuş ancak tercih sırasında yaptığım hatalar sebebiyle bu şansımı kaçırdım.
Bu yazı boyunca meslek lisesi mi Anadolu lisesi mi sorusuna iki lise türünün de iyi ve kötü yanlarını inceleyerek devam edeceğiz. Her ne kadar meslek lisesinde çok iyi avantajlar olsa da bazı dezavantajları da göz önünde bulundurmanız gerekiyor. Bu dezavantajlardan bazılarını ders anlatılmayan dersler, meslek derslerinin ağırlığı şeklinde sıralayabilirim. Ancak yazının devamında anlatacağım bazı avantajlar bu dezavantajları görmezden gelmenizi sağlayabilecek kadar iyi avantajlardır.
Meslek Lisesini mi Anadolu Lisesini mi Tercih Etmeliyim?
Meslek lisesi veya Anadolu lisesi ayrımına girmeden önce siz bu konuda bilinçli misiniz? Ne yapmanız gerektiğini biliyor musunuz? Bu soruları kendinize sormanız gerekiyor. Eğer nasıl çalışmanız gerektiğini, ne çalışmanız gerektiğini, ne zaman çalışmanız gerektiğini biliyorsanız hiç durmadan meslek lisesini tercih etmelisiniz. Eğer ne yapmanız gerektiğini bilmiyorsanız ve sınav konusunda bilinçli değilseniz kesinlikle Anadolu lisesini tercih etmenizi tavsiye ederim.
Neden meslek lisesi? Sorusunun benim için cevabı okul birinciliği kontenjanıdır. Meslek lisesi hakkında bilgi verdiğim tüm yazılarımda okul birinciliğinin altını sürekli çizmemin sebebi çok fazla kişinin bilmemesidir. Bu yazıda okul birinciliği kontenjanını detaylıca açıklamayacağım. Sadece bilmeyenler için ufak bir bilgi vermek istiyorum. Her üniversite her bölümde birkaç kişilik okul birinciliği kontenjanı açmaktadır. Okulda en yüksek ortalamaya sahip olan kişiler yerleştirmede diğer kişilerle değil sadece okul birincileri ile yarışır. Yani bölüme 100 öğrenci ve 3 okul birincisi alınacaksa siz ilk olarak 3 okul birinciliği kontenjanı için değerlendirilirsiniz. Diğerlerinin ortalaması sizden 200 k fazla olsa bile size hiçbir etkisi olmaz. Sıralamanızın yüzbinlerce kat iyisinde bir üniversiteye gidebilirsiniz.
Okul birinciliği göz önünde bulundurulduğunda ortalamanızı en yüksek tutabileceğiniz liseyi seçmek size istediğiniz şeyi kazandıracaktır. Ancak hiçbir şey bilmeden sadece ortalama için de gitmemeniz gerekiyor. Bazı derslerde ders işlenmeyebildiğinden eksiklerinizi sürekli kendiniz kapatmalısınız. Ben meslek lisesinde sadece son yıl çalışarak istediğim bölümü kazandım. Bu sebeple meslek lisesinden üniversite kazanılır mı? Şeklindeki sorularınızı bir yana bırakıp nasıl daha iyi üniversite kazanırım? Sorusunu sormalısınız. Anadolu lisesi veya meslek lisesi kazandırır şeklinde bir kanıya varmak imkansızdır. Kendinize bu lise insanlara göre neden daha değerli? Sorusunu sorun. Öğretmenler özel olarak mı seçiliyor? Fen lisesinde karşınıza kötü bir öğretmen çıkamaz mı?
Liseleri değerli kılan şey öğretenlerdir. Başarmak isteyen bir öğrenciye destek olan bir öğretmenin olduğu her lise değerlidir. Ben meslek lisesinde okumama rağmen çok değerli ve sürekli yol gösteren birçok öğretmen ile karşılaştım. Nasıl ilerlemem gerektiğini, neler yapmam gerektiğini sürekli anlatıp yol gösterdiler. Fen lisesinde de öğretmenler aynen bunu yapıp öğrencilerini takip ediyor. Düzenli denemeler, öğrenci not takipleri, öğrencilere zaman kazandırma gibi birçok ortamı sağlıyorlar.
Asıl sorumuz olan meslek lisesini mi Anadolu lisesini mi tercih etmeliyim sorusuna gelecek olursak meslek lisesini öneririm. Zannedilenin aksine meslek lisesi eğitim verilmeyen sadece mesleki alanda geliştiren bir lise değildir. Anadolu lisesinde aldığınız 6 saatlik matematiği meslek lisesinde de alıyorsunuz. Boş geçen derslerdeki açığınızı kendiniz çalışarak kapatırsanız meslek lisesi sizin başarmanıza destek olacak bir lisedir. Ancak bilinçli değil ve açıklarınızı kapatamayacak seviyedeyseniz Anadolu lisesini tavsiye ederim.
Meslek Lisesinden mi Anadolu Lisesinden mi Daha iyi Bir Bölüm Kazanabilirim?
Hangi lise türünün daha iyi bölüm kazandırdığı önceden de açıkladığım gibi bilinç ile alakalıdır. Liselerin size katabilecekleri en büyük şey zamandır. Elbette iki lisede de aldığınız eğitim arasında farklılıklar olacaktır ancak bu farklılıklar açığı kapatamayacağınız kadar büyük değildir. Anadolu lisesinde tüm dersleri iyi bir şekilde alabilirsiniz. Tüm derslerinizde ders anlatılabilir. Meslek lisesinde bazı derslerde ders işlenmeyebilir. Eksik eğitim alabilirsiniz ancak üniversite sınavına başladığınızda bu eksikleri kapatabilirsiniz. Evet Anadolu lisesinde aldığınız eğitim meslek lisesine göre sınav için kat ve kat iyidir. İyi bir çalışma ile istediğiniz bölümü kazanmanız için okul birinciliğine bile ihtiyaç duymayabilirsiniz. Ancak meslek lisesinde aldığınız eksik dersleri tamamlayabilirseniz okul birincileri ile değerlendirilmek büyük bir avantajdır. Anadolu lisesi, fen lisesi gibi liselerde okul birincisi olmak meslek lisesine göre kat ve kat kolaydır.
Hangi liseden daha iyi bir üniversite kazanırım? Sorusunun cevabı bana göre anadolu lisesidir. Evet meslek lisesinde birinci olup okul birincileri ile değerlendirilebilirsiniz ancak Anadolu lisesinde daha iyi bir eğitim görüleceğine inanıyorum. Bilinçli bir öğrencinin meslek lisesinde ilk sınıftan çalışmaya başlayıp eksiklerini kapatarak devam etmesi pek sık rastlanan bir durum değildir. Okul birincisi olsanız bile istediğiniz bölümün sınır sıralamasından daha iyi yapamazsanız şansınız kalmıyor. Meslek liselerinin okul birincileri genellikle 4 yıllık okuduğu meslek ile ilgili bir bölüme gidiyor. Bazı istisnalar olsa da bu aşamada meslek lisesinin tek avantajı okul birinciliğine kolay ulaşılabilmesi gibi gözüküyor.
Meslek Lisesi ve Anadolu Lisesinin Karşılaştırılması
Meslek Lisesi | Anadolu Lisesi |
Hem meslek dersleri hem de kültür dersleri verildiğinden kültür dersleri daha azdır. | Sadece kültür dersleri işlendiğinden eksik veya az saatli bir ders yoktur. |
Okul birincisi olmak kolaydır. | Okul birincisi olmak zordur. |
Mezun olduğunuzda meslek hayatına kolay atılabileceğiniz belge ve bilgiye sahip olursunuz. | Mesleki açıdan hiçbir eğitim almadan mezun olursunuz. |
Bazı dersler boş geçebilir. | Dersler boş geçmez. |
Sınava çalışmaya başlarken temelsiz başlarsınız. | Genellikle temeliniz olur. |
Sınıf içinde sizinle çalışacak birini bulmak zordur. | Genel bir çalışma ortamı vardır. |
Sınava çalışma sürecinizde çalışan pek arkadaşınız olmaz. | Genellikle tüm arkadaşlarınız sizinle birlikte sınava hazırlanır. |
Notlar ve disiplin çok katıdır. | Meslek lisesine göre daha normal bir not sistemi ve disiplin mevcuttur. |
Psikolojik baskı daha fazladır. | Psikolojik baskı daha azdır. (Lise türü sebebiyle) |
Deneme gibi hazırlanma sürecinizi destekleyecek uygulamalar çok nadirdir. | Sınava hazırlanma sürecinde deneme gibi birçok uygulama sıklıkla yapılır. |
Anlatılan konular nispeten daha basit anlatılabilir. | Anlatılan konular çoğunlukla olması gerektiği gibidir. |
Sizi neyin beklediğini bilemezsiniz. |
Genel karşılaştırma yukarıdaki tablodaki gibi de olsa neyle karşılaşacağınızı bilemezsiniz. Size ders verecek öğretmenler, okulun sınava karşı tavrı gibi birçok değişkeni okulu araştırarak ve gözlemleyerek görmelisiniz.
Sonuç
Sonuç olarak meslek lisesini ne kadar övsek de Anadolu lisesi daha avantajlıdır. Size tavsiyem lise seçiminde Anadolu lisesine gitmenizdir. Ancak meslek lisesine gitmeniz de çok kötü bir seçenek değildir. Eğitimde eşitlik mükemmel bir şekilde sağlanamasa da avantajlar ile desteklenmiştir. Meslek lisesi ve Anadolu lisesi mezunlarının karşılaştırılması yapıldığında Anadolu lisesinin sınav konusunda daha avantajlı olduğu görülebilir. Meslek lisesinde arkadaş ortamından boş derslere kadar birçok dezavantaj olmasına rağmen okul birinciliği daha kolay elde edilebilmektedir. Anadolu lisesinde kültür dersleri tam verilip daha çok imkan sunulsa da okul birinciliğini elde etmek zordur. Okul birinciliğinin ne kadar önemli olduğuna siz karar verip tercihinizi yapabilirsiniz. İçerik boyunca anlattığım çoğu şey şahsi fikrimdir. Bizzat meslek lisesinden matematik öğretmenliği kazanan birisinden dinlemenizi istedim. İstediğiniz mesleği yapabilmeniz dileğiyle.
Hangi meslek lisesine gittiniz bilmiyorum fakat belli ki bir çok dersiniz boş geçmiş ben şu an 11. Sınıfım fakat bu zamana kadar hiç boş ders görmedim ayrıca AMP ve ATP olarak ayrılınca atp’de ki öğrencilerin eğitim konusunda daha şanslı olduklarını düşünüyorum.
Konya’da Türk Telekom MTAL de okudum. ATP ler gerçekten nispeten yeterli bir ders alıyor ancak AMP tamamen mesleğe yönelik. Liseden liseye değişebiliyor ancak kendi kendinizi eğitmediğiniz sürece en iyi lise bile faydasız. Şimdi üniversiteyi bitirdim. Geriye dönüp baktığımda iyi ki bu şekilde eğitim almışım diyorum.